Protesten zijn mij niet vreemd. Zelf was ik begin jaren ’90 vrijwilliger bij Greenpeace en heb ik onder andere meegedaan aan protesten en acties. Zo heb ik onder leiding van toenmalig campaigner Diederik Samsom als ‘lijk’ op de stoep gelegen met een man of 30 voor de kerncentrale Dodewaard om de boodschap duidelijk te maken dat medewerkers en directie ‘over lijken’ gingen. De blokkade werkte. We kregen aandacht in de landelijke pers op televisie, radio en in de dagbladen. Inmiddels wordt kernenergie niet meer als oplossing gezien.

Heb ik door mijn verleden begrip voor de acties en protesten in Drenthe en Groningen? Neen! Er is namelijk een essentieel verschil. Een van de parels van de democratie is dát je kan protesteren en dat je daar ook dingen mee voor elkaar kan krijgen. De manier waarop hoort zonder (persoonlijk) geweld te zijn.

Protest tegen de komst van windmolens is niet nieuw. In het verleden hebben we daar vaker mee te maken gehad en we mogen ook de hand in eigen boezem steken. Wij hadden als initiatiefnemer in bepaalde gevallen zelf actiever het gesprek aan moeten gaan. Tegenwoordig is het een vanzelfsprekendheid. Wij beseffen dat de komst van windparken bij direct omwonenden emoties oproept en tot discussies leiden. Daar hebben wij begrip voor en daarover gaan wij in een vroeg stadium in gesprek om te kijken wat we voor elkaar kunnen betekenen. Daarnaast hebben inwoners de ruimte om publiekelijk te protesteren tegen de komst van een windpark, zoals dat hoort in een rechtstaat.

De grens aan die ruimte is gepasseerd, zo blijkt uit een pas verschenen rapport van de Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding en Veiligheid, waarbij acties tegen windmolens in bepaalde delen van Nederland zijn geradicaliseerd, met een buitenwettelijk en extremistisch karakter (lees: bedreigingen, intimidatie en vernielingen). De acties richten zich tegen bestuurders, landeigenaren en bedrijven die verantwoordelijk zijn voor de installatie en bouw van de windmolens. Bedreiging, intimidatie en vernieling worden hierbij toegepast. Op lokaal niveau werkt het polarisatie in de hand en komt de vaak kleine groep luide tegenstanders ver boven het geluid van de medestanders uit.

Windunie volgt de publiciteit en meldingen actief, houdt het onderwerp op de agenda op bestuurs- en directieniveau en onderhoudt nauw contact met medewerkers, leden, initiatiefnemers, justitie en politie op de plaatsen waar deze acties spelen. Windunie roept haar medewerkers actief op om kwesties op dit gebied te melden en te bespreken met leidinggevenden. Wij vinden het essentieel vinden dat medewerkers zich veilig voelen om bij Windunie aan duurzame energieprojecten te werken.

De afgelopen decennia heb ik veel werk verzet om bij te dragen aan de energievoorziening van Nederland en bij Windunie zelfs op een 100% duurzame manier. Dat wil niet zeggen dat iedereen daar zomaar achter gaat staan. De hel en verdoemenis die Greenpeace predikte rond Dodewaard waart nu rond in het Noorden en de Veenkoloniën. Met één cruciaal verschil: Greenpeace vocht volgens de regels van de democratie en als er acties waren ging dat altijd vreedzaam en liepen de medewerkers van de ‘tegenpartij’ zeker geen gevaar.

Kortom: rechtszaken zijn de koninklijke weg om je punt te maken en je gelijk te halen. Actievoeren is een groot democratisch recht en dat mag om aandacht te vragen voor iets wat als misstand gezien wordt. Maar daar horen geen vernieling, brandstichting, granaten of semtex bij. Iedereen die dat goed praat, moet nadenken of hij mede verantwoordelijkheid wil dragen wanneer er iets echt fout gaat.

Eelco Bots

Directeur Windunie Development