Het eerste wapenfeit is dat Energie Samen een plek heeft gekregen aan de Sectortafel Elektriciteit om zo mee te werken aan het Klimaatakkoord en dat heeft zijn vruchten afgeworpen. Er is een grote duurzame energie ambitie van 84 TerraWattuur (TWh).  Dat is 70% van het huidige elektriciteitsverbruik in Nederland. Ten opzichte van een productie van 17 TWh nu. Van dit totaal van 84 TWh moet 35 op land worden gerealiseerd en 49 op zee.

Op land wordt er door het Rijk geen keuze gemaakt voor wind, zon of andere technieken. Via de regionale energiestrategieën gaan gemeentes zelf bepalen wat waar komt. In 2019, uiterlijk 2020 moet dat vorm hebben gekregen. Ook in Friesland en Noord-Holland! Daarbij is ook afgesproken dat 50 procent van alle nieuwe hernieuwbare projecten op land in eigendom komt van de lokale omgeving. Onder de ‘lokale omgeving’ vallen niet alleen burgers of direct omwonenden, maar ook onder meer (agrarische) ondernemers.

Randvoorwaarden zijn wel een te verwachten kostenreductie voor wind op land van 6,4 ct/kWh nu naar 3-4 ct/kWh in 2030. Leverings- en voorzieningszekerheid moeten blijvend worden geborgd. Daarvoor is meer flexibiliteit nodig in de vorm van vraagsturing, opslag, interconnectie met het buitenland en regelbaar vermogen. En tot slotte zijn de marktinrichting, het beprijzen en normering leidend en de subsidiëring selectief en tijdelijk. Het Rijk zet zich maximaal in voor CO2-beprijzing in Europees en regionaal verband. Afgesproken is dat de SDE+ tot en met 2025 beschikbaar blijft voor hernieuwbare elektriciteitsopties. In 2021 start de overheid een onderzoek naar eventuele alternatieve instrumenten voor de periode na 2025.

Al met al een goed resultaat en nu verder naar de volgende uitdagingen. Die zijn er op twee vlakken: het verder inrichten van Energie Samen en het voeren van de vervolgonderhandelingen in het Klimaatakkoord.

De voorgenoemde partijen hebben Energie Samen weliswaar opgericht maar moeten nu bepalen hoe ze verder gaan binnen Energie Samen. Blijven ze bijvoorbeeld bestaan, fuseren ze in Energie Samen of worden ze gewoon lid en houden op te bestaan? Hoe gaat Energie Samen zich vervolgens organiseren en hoe gaat ze zich verhouden naar organisaties als de NVDE, NWEA, GEN en ACM? Allemaal vragen die nu worden beantwoord en met de achterbannen moeten worden afgestemd. De tijd is er rijp voor en tegelijkertijd kan het niet te lang wachten. De Klimaatakkoordtrein dendert immers door.

Verwachting is dat in het najaar de punten op de ‘i’ in het klimaatakkoord worden gezet en dat de precieze consequenties van de afspraken op hoofdlijnen worden uitgewerkt. Hoe gaan bijvoorbeeld de regionale energie-strategieën eruit zien? Wie doet wat en hoe borgen we dat er ook resultaten worden gehaald? Of hoe vul je in dat de ambitie is dat 50% van de projecten in lokaal eigendom worden gerealiseerd? Dus opletten dat we goed bij deze discussies betrokken blijven en een maximale bijdrage leveren. Al met al moet het er dan toe leiden dat de regionale energie-strategieën in 2019/2020 kunnen starten. Daar wacht natuurlijk pas de grote uitdaging! Hoe gaan we met elkaar de enorme uitdaging om voldoende concrete projecten te realiseren om de afspraken uit Parijs – in 2050 een volledig duurzame energie voorziening – na te komen?