Op 27 april 2017 ontving oud-voorzitter van Coöperatie Windunie, Ton Kempenaar, een Koninklijke Onderscheiding en werd benoemd tot Ridder in de Orde van Oranje-Nassau. Een eer die hem toekomt vanwege zijn inzet voor de samenleving op diverse manieren. In 2016 nam Ton afscheid als voorzitter. Een rol die hij met verve vervulde in een woelige tijd. Acht jaar was Ton voorzitter

Axel Posthumus feliciteert Ton Kempenaar

en kon men altijd een beroep op hem doen en wist hij altijd een oplossing. “Voor de wereld van duurzame energie en voor de versterking van de positie van boeren is hij van grote betekenis geweest.” Terecht noemde de burgemeester Ton ook een verbinder en inspirator. Dat is hij voor onze leden en het personeel van Windunie zeker geweest. We zijn ook heel trots op een Ridder in ons midden.

Op 21 juni vond bij de Cantine in Lelystad de Voorjaarsvergadering plaats, waar leden bijeen kwamen om de jaarrekening en het jaarverslag van 2016 goed te keuren. Dat was de eerste keer dat het jaarverslag in digitale vorm werd uitgebracht. Ook werd men door bestuurslid Jacqueline Tuinenga gewezen op de mogelijkheid om hun buren te helpen door middel van een subsidieregeling voor het isoleren van woningen tegen geluid.

Dat er ondanks het mooie weer toch aardig wat leden aanwezig waren, was mede dankzij Jan Jacob van Dijk, gedeputeerde van de provincie Gelderland.  Hij hield op het terras een gloedvol betoog over de noodzaak van de transitie naar duurzame energie, en hoe we dit samen voor elkaar krijgen. Essentieel voor het van de grond krijgen van duurzame energie is de burgers meenemen. Bij het magische woord ‘participatie’ speelt niet alleen argumentatie en communicatie een rol, maar vooral ook het proces. Betrek burgers op tijd en geef ze een stem. Ga niet meer voor taakstellingen, maar werk aan duurzame energieprojecten mét de omgeving. En laat de gemeentes ook letterlijk de vruchten plukken van de energie die daar wordt opgewekt: als de energiebelasting van de opgewekte energie in die gemeente terecht komt, geeft dat ook ruimte voor sociale duurzaamheid: investeringen in zorg, infrastructuur of andere zaken waar burgers behoefte aan hebben.

Na een paar jaar waren ze in 2017 weer terug van weggeweest: de regiobijeenkomsten. Om meer leden te spreken, de drempel te verlagen en aandacht te hebben voor lokale issues zocht Windunie haar leden op in de eigen provincie. Het overkoepelende thema van de 5 avonden in Flevoland, Noord-Holland, Friesland en Groningen was het toekomst­perspectief van onze windlocaties. Zo’n 60% van de leden voelde zich aangesproken door deze thematiek. Door elkaar in de eigen regio te ontmoeten, konden we ingaan op wat er juist daar relevant is als het gaat om bijvoorbeeld beleid.

Aan de hand van de uitkomsten van de online dialoog over de lage stroomprijs werden concrete nieuwe diensten en kennis gedeeld om leden te helpen bij het verbeteren van hun rendement. We introdu­ceerden een verscheidenheid aan onderwerpen – van opslag en Zon-PV tot mogelijkheden voor herbouw en verkoop aan consumenten – waar leden zich voor konden inschrijven. Het is mooi om te zien dat ze dit ook in grote getale hebben gedaan.

Kortom: de regiobijeenkomsten bleken een succesvol concept dat we jaarlijks zullen oppakken.

Op 6 december vond de najaarsvergadering plaats in de Bataviawerf te Lelystad. Tijdens de ALV bracht het bestuur verslag uit van de activiteiten van het afgelopen half jaar. Twee belangrijke agendapunten waren het bespreken van de begroting 2018 en de nieuwe versie van het Meerjarenbeleidsplan.

Meindert Smallenbroek, directeur Energie & Omgeving bij het ministerie van Economische Zaken en Klimaat, hield een inspirerend betoog over het reageerakkoord en de energie- en klimaatdoelstellingen 2030.

De boodschap van het Ministerie is en blijft dat wind, zeker in combinatie met zon, een belangrijke bijdrage moet leveren aan de energietransitie om regio’s te verduurzamen. Dat merken we ook als Windunie: er komen namelijk steeds vaker vragen binnen van overheden die zoeken naar een goede manier om hun regio te verduurzamen. En altijd komt wind in combinatie met zon daarin terug. Ook burgers betrekken bij de beslissingen over hun leefomgeving hoort daarbij.

Aantal leden, hun opgesteld vermogen en productie:

• Per 31 december 2016: 377,2 MW van 228 leden op 265 aansluitingen met een productie van 686 GWh;
• Per 1 januari 2017: 379,5 MW van 229 leden op 271 aansluitingen met een productie van 689 GWh;
• Per 31 december 2017: 378 MW van 232 leden op 274 aansluitingen met een productie van 641 GWh.

In 2017 is het lidmaatschap van Windcollectief Wieringermeer met een windpark in ontwikkeling van 115 MW als lid teruggetreden omdat het is verkocht. Voor 2018 kunnen we alweer rekenen op 29 nieuwe leden!

Een ruime meerderheid van de Windunie-leden verkoopt haar stroom via de Windunie-Pool. In en gedurende 2017 traden 66 leden met een productie van 113 GWh toe tot de Pool. Ook werd er tijd besteed om leden en niet-leden te enthousiast te maken om in 2018 toe te treden tot de Pool. Want per 1 januari 2018 gaat de nieuwe langjarige samenwerkingsovereenkomst tussen Windunie en Greenchoice officieel van start, die een aantrekkelijke prijs voor de door onze leden geproduceerde stroom garandeert.

Groei volume naar 472 GWh
Eind 2017 hadden zich ongeveer circa 193 leden aangesloten bij de Windunie-Pool met een jaarproductie van zo’n 472 GWh. In 2017 is zo’n 117 GWh aan nieuwe productie voor 2018 en 2019 toegezegd aan de Pool; een deel van deze productie is afkomstig van nieuwe Windunieleden.

Eind 2017 is in navolging van de Windunie-Pool de Zonunie-Pool opgericht. Op deze manier ontzorgt Windunie haar leden nog beter wat betreft duurzaam geproduceerde stroom. Bestaande of nieuwe leden met een zon-PV installatie kunnen op deze manier profiteren van de kracht van het collectief.

Voor het opstarten van de Zonunie-Pool zocht Windunie samenwerking met Greenchoice om een goede prijs voor de leden te realiseren. Momenteel bestaat het zonnestroomcontract uit een APX product dat aansluit op de SDE+ subsidie, de zon profiel- en onbalansfactor, met daarbovenop de Windunie-factor en uiteraard de zon GvO prijs. Op deze manier bieden we Zonunie leden zekerheid binnen hun business case door aansluiting op de SDE-formule en de GvO marktprijs plus een extraatje er bovenop door middel de Windunie factor.

De komende jaren zullen we deze prijs proberen te verslaan door handelsstrategieën te onderzoeken en andere afnemers te benaderen. Op die manier doen we ervaring op in de markt en kunnen we wellicht een nog betere prijs realiseren. Voor leden die hun zon-PV installatie aansluiten op dezelfde aansluiting als hun windturbine, lift de zonnestroomproductie mee op het bestaande Windunie-Pool contract middels een addendum.

In 2017 is de haalbaarheidsstudie onder de naam WindStock naar de combinatie van wind en energieopslag uitgevoerd en afgerond. In een volle zaal, in de buurt van Lelystad werden de resultaten in mei gepresenteerd aan de leden van Windunie. Conclusie: er is een business case voor energieopslag wanneer je actief bent op de markt voor frequentiehandhaving. Door op meerdere markten te handelen, naast de frequentiehandhavingsmarkt ook op de onbalansmarkt, spreid je risico’s en zijn terugverdientijden van 7 tot 10 jaar te realiseren. Na het afronden van de haalbaarheidsstudie zijn de eerste stappen gezet richting het opzetten van een drietal pilotprojecten voor energieopslag. Er zijn gesprekken gevoerd met leden, batterijleveranciers, onderzoeksinstituten en algoritmebouwers met als doel consortia samen te stellen waarmee we de energieopslagprojecten kunnen gaan realiseren.

Het langzamer laten draaien van windturbines (terug-regelen) bij negatieve onbalansprijzen kan een besparing in de onbalanskosten opleveren. Dit betekent een plus op de business case voor eigenaren van windturbines. Windunie werkt aan een tweetal pilotprojecten in samenwerking met leden, Greenchoice en Peeeks. In 2017 zijn de technische mogelijkheden verkend en werden afspraken vertaald naar contracten. In 2018 gaan de twee projecten voor terug-regelen ‘life’.

Wageningen University & Research (WUR) heeft het initiatief genomen voor de Publiek Private Samenwerking (PPS) “Landbouw als vliegwiel voor de energietransitie”. Binnen deze PPS gaat in samenwerking met LTO Noord, Alliander, Jules Energy en ECN onderzocht worden wat de rol van de landbouw is in de energietransitie. De subsidieaanvraag bij de Topsector Agri & Food is eind 2017 goedgekeurd. Windunie zal vooral een bijdrage leveren aan het opzetten van regionale pilots en proeftuinen.